خانه / آیین دادرسی کار / مراجع حل اختلاف اداره کار

مراجع حل اختلاف اداره کار


محمد سمیعی
1401/05/09
0 دیدگاه
مراجع حل اختلاف اداره کار

اولین مسئله در معرفی مراجع حل اختلاف اداره کار این است که مطابق اصل ۱۵۹ قانون اساسی و ماده ۱۰ قانون آیین دادرسی در امور مدنی ، مرجع رسیدگی به کلیه شکایات و مسائل مدنی و کیفری «دادگستری» است .

صلاحیت دادگاههای عمومی اصل و عام بوده و لکن رسیدگی به برخی امور همچون اختلافات کارگر و کارفرما ، امور ثبتی ، شهرداری ها ، و … از این قاعده مستثنا و به مراجع غیر دادگستری محول گردیده است . نتیجتاً باید گفت علیرغم صلاحیت عام محاکم و مقرره ی مطروحه در اصل ۱۵۹ قانون اساسی ، این حق و تکلیف تا آن جایی وسعت و شمول دارد ، که قانونگذار رسیدگی به دعوا را در صلاحیت مرجع غیر از آن قرار نداده باشد.

مراجع صالح حل اختلاف اداره کار

در نظام دادرسی ایران رسیدگی به دعاوی کارگران به تصریح ماده ۱۵۷ قانون کار ، در صلاحیت مراجع حل اختلاف اداره کار است ، که به ترتیب عبارتند از:

  1.  هیئت تشخیص
  2. هیئت حل اختلاف

مراجع حل اختلاف اداره کار

مراجع مذکور با ماهیت «شبه قضایی» و ساختاری «وابسته» ، یگانه نهاد رسمی صالح به رسیدگی بوده که بناست به داد کارگران برسند و به عنوان تنها مرجع تظلم خواهیِ تعداد زیادی از اعضای جامعه کارگری اهمیت بسیار بالایی دارند

با دقت در ماده ۱۵۷ قانون کار ، هر موضوع جهت رسیدگی در مراجع حل اختلاف اداره کار ، بایستی واجد اوصاف و شرایطی باشد که به شرح ذیل می باشد:

  1. اختلاف میان کارگر و کارفرما باشد
  2. اختلاف ناشی از اجرای قانون کار و سایر مقررات کار ، قرارداد کار ، قرارداد کارآموزی ، موافقتنامه‌های کارگاهی یا پیمان های جمعی کار باشد
  3. عدم حصول سازش و فصل اختلاف میان کارگر و کارفرما در مراجع ذی ربط

با حصول شرایط پیش گفته ، بدواً اختلافات میان کارگر و کارفرما در هیأت تشخیص مطرح و مرجع تجدیدنظر از آرا صادره از هیئت بدوی (هیات تشخیص) ، هیئت حل اختلاف اداره کار می‌باشد.

هیأت تشخیص اداره کار

: با توجه به مراتب پیش گفته محرز است که دعاوی بین کارگر و کارفرما  قابل رسیدگی در مراجع حل اختلاف اداره کار یعنی

  1.   هیأت تشخیص به عنوان مرجع بدوی
  2. هیئت حل اختلاف به عنوان مرجع تجدیدنظر می باشد.

به حکم ماده ۱۵۷ قانون کار حتی الامکان سعی بر این است که اختلاف پیش آمده از طریق صلح و سازش مختومه گردد ، لکن در صورت مراجعه به شورای اسلامی کار و یا انجمن صنفی کارگران و نماینده قانونی کارگران و کارفرما و عدم حصول سازش میان طرفین ، اختلاف مطروحه بدواً در هیات تشخیص اداره کار ، مورد رسیدگی و حل و فصل قرار می‌گیرد.

مراجع حل اختلاف اداره کار

رسیدگی در مراجع حل اختلاف اداره کار مستلزم تقدیم دادخواست از سوی ذینفع یا نماینده قانونی وی از طریق سامانه جامع روابط کار، به واحد کار و امور اجتماعی محل انجام کار میباشد . دادخواست که تعداد نسخ آن باید به تعداد خوانده دعوا به اضافه یک نسخه باشد ، پس از تسلیم به دبیرخانه واحد کار و امور اجتماعی با قید تاریخ ، روز ، ماه و سال به ثبت رسیده ، وقت رسیدگی تعیین و به طرفین ابلاغ می گردد.

 

هیأت تشخیص بنا به حکم ماده ۱۵۸ قانون کار به عنوان یکی از مراجع حل اختلاف مرکب از افراد زیر می باشد:

  1. یک نفر نماینده وزارت کار و امور اجتماعی
  2. یک نفر نماینده کارگران به انتخاب کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار استان
  3. یک نفر نماینده مدیران صنایع به انتخاب انجمن های صنفی کارفرمایان استان

 

جلسات رسیدگی این هیأت با حضور هر سه نفر از اعضا تشکیل ، که ریاست جلسه نیز با نماینده واحد کار و امور اجتماعی بوده و تصمیمات هیأت به اتفاق یا اکثریت آرا اتخاذ می‌گردد .

در صورتی که جلسه اول هیأت تشخیص همه اعضا حضور نیابند ، جلسه بعدی با حضور دو نفر از اعضا که الزاماً یکی از آنها نماینده واحد کار و امور اجتماعی است رسمیت می یابد . این جلسه در حکم جلسه اول است. دعوت از طرفین برای حضور در جلسه رسیدگی برای یک نوبت الزامی است.

عدم حضور خواهان ، خوانده یا نمایندگان قانونی آنها در هر یک از جلسات مانع رسیدگی و صدور رای نخواهد بود .

چنانچه با وجود رسمیت جلسه در هیأت تشخیص ، اتفاق و یا اکثریت آرا حاصل نشود ، جلسه تجدید و در جلسه اخیر در صورت عدم حصول اتفاق یا اکثریت آرا تصمیم و نظر نماینده واحد کار و امور اجتماعی محل به منزله رای هیات تشخیص خواهد بود.

پس از خاتمه رسیدگی هیأت در همان جلسه به اتفاق اکثریت ، مبادرت به صدور رای می نماید.

آراء صادره از هیات های تشخیص پس از ۱۵ روز از تاریخ ابلاغ لازم الاجرا بوده و در صورت اعتراض، هر یک از طرفین نسبت به رای مذکور اعتراض خواهند کرد و اعتراض خود را ظرف مهلت مقرر از طریق سامانه جامع روابط کار ثبت خواهند کرد و به هیأت حل اختلاف به عنوان مرجع تجدیدنظر از آراء هیات تشخیص ، تقدیم می نمایند.

نظرات کاربران


0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *