تفاوت میان حق سنوات و پایه سنوات

تفاوت حق سنوات و پایه سنوات همیشه سوال بوده و هست. در این مقاله قصد داریم به تحلیل و بررسی هر یک بپردازیم. مهم تر این که موضوع حق سنوات و پایه سنوات صرفا مربوط به جامعه کارگری است و در رابطه کارگر و کارفرما این دو حق موضوعیت دارد. بر اساس ماده ۲۴ قانون کار در صورت خاتمه قرارداد کار ، کار معین یا مدت موقت ، کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد ، یک سال یا بیشتر ، به کار اشتغال داشته است برای هر سال سابقه ، اعم از متوالی یا متناوب بر اساس آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت نماید . همانطور که میبینید این حق در پایان قرارداد و پایان همکاری باید پرداخت شود و ارتباط مستقیم با میزان مزد پایه کارگر دارد؛ یعنی هر چه میزان مزد پایه و ثابت کارگر بیشتر باشد حق سنوات بیشتری هم به او پرداخت می شود. از طرف دیگر حق سنوات به همه کارگران با هر شرایطی اعم از قرارداد دائم، مدت موقت، کار معین، کارگر ساعتی و کارمزدی، تمام و نیمه وقت تعلق می گیرد و هیچ چیز و هیچ شرایطی مانع از پرداخت حق سنوات نخواهد بود. این در حالی است که پایه سنوات حقی است که بر اساس بخشنامه دستمزد مصوب شورای عالی کار و ابلاغی از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که هر ساله در پایان سال تصویب و ابلاغ می شود به کارگری تعلق می گیرد که بیش از یک سال در یک کارگاه مشغول به کار باشد. لازم به ذکر است که این یک سال سابقه، سابقه اشتغال در آخرین کارگاه است و ارتباطی به کل سابقه کارگر ندارد. نکته دیگر این که عدد پایه سنوات ثابت و مشخص است و بر اساس بخشنامه دستمزد مصوب شورای عالی کار هر ساله تعیین و ابلاغ می شود و ارتباطی به مزد ثابت و پایه کارگر هم ندارد. نکته بعد این که پایه سنوات بر خلاف حق سنوات که در پایان قرارداد و به هنگام قطع همکاری پرداخت می شود، به صورت ماهیانه محاسبه و در پرداخت حقوق ماهیانه کارگر محاسبه و لحاظ می شود. خوب است بدانید که پایه سنوات بخشی از مزد ثابت کارگر است و الزاما باید هنگام محاسبه مواردی مثل افزایشات حقوق، عیدی و پاداش و حق سنوات منظور شود. متاسفانه در اغلب موارد در کارگاه ها و شرکت ها حق سنوات و پایه سنوات را یک حق به شمار می آورند و هر دو را به چشم حق سنوات نگاه می کنند.

مهم ترین نقش پایه سنوات در تقابل با حق سنوات

تفاوت حق سنوات و پایه سنوات طی چندین سال گذشته اهمیت بالایی پیدا کرده است و دلیل آن هم این است که در سال های گذشت عدد پایه سنوات افزایش چشم گیری داشته است و همین موضوع باعث پر رنگ تر شدن تفاوت حق سنوات و پایه سنوات شده است. جالب تر این که اغلب افراد تفاوت حق سنوات و پایه سنوات را در میزان عدد و ارقام می بینند و از اصل قضیه پایه سنوات غافل هستند. بدین معنا که پایه سنوات جزئی از مزد کارگر محسوب می شود و هر ساله با اعمال افزایشات قانونی این پایه سنوات هم به عنوان بخشی از مزد کارگر باید مشمول افزایشات قانونی شود. در اکثر مجموعه ها تنها هر ماه عدد پایه سنوات را بر اساس بخشنامه مزد مصوب شورای عالی کار به عدد پرداختی اضافه می کنند و به هنگام اعمال افزایشات قانونی پایه سنوات را مشمول افزایشات نخواهند کرد. این در حالی است که پایه سنوات هم جزئی از مزد کارگر هست و علاوه بر پرداخت پایه سنوات اعلامی در بخشنامه دستمزد، پایه سنوات سال گذشته هم در فرایند اعمال افزایشات قانونی باید ضریب بخورد و در افزایش حقوق کارگر اثر گذار باشد. فلسفه این فرایند هم این است که میان کارگر تازه ورود و کارگر با سابقه کارگاه فر ق باشد و سابقه افراد ملاکی برای محاسبه حقوق آن ها محسوب شود.